تاثیرات مس بر سلامتی انسان :
احتمالاً شما هم با جستجو در اینترنت با مطالب ضد و نقیضی در مورد فواید مس و تاثیر آن بر بدن انسان مواجه شده اید و پرسش های بسیاری نیز در ذهن شما نسبت استفاده از ظروف مسی ایجاد شده است ، در این مطلب سعی شده است بدون جانب داری و با استفاده از منابع معتبر به سوالات شما پاسخ داده شود.
مس چیست و چرا بدن انسان به آن نیاز دارد ؟
مـس یک ماده معدنی ضروری برای اندامهای زنده است چون سهمی کلیدی برای سلامت جسمی و روانی انسان دارد. اندامهای اصلی بدن انسان که در آن مس یافت میشود عبارتند از: کبد، ماهیچه ها و استخوانها.
برخی از نقش های مهم مس در بدن عبارتند از:
1- حفظ استخوان، مفاصل و بافت های همبند: مس در پیوند خوردن کلسیم به استخوان ها و بافت های همبند به منظور ساخت و ترمیم آن ها مورد نیاز است. این شامل تاندون ها، رباط ها، پوست، مو، ناخن، شریان ها، وریدها و غیره می شود. عدم توازن می تواند به پوکی استخوان و تقریبا به تمام مشکلات پوستی، تاندون ها، مو و ناخن و … دامن بزند.
2– تولید انرژی در سلول ها: مس در مرحله نهایی چرخه تولید انرژی به نام سیستم حمل و نقل الکترون مورد نیاز است. این جاست که بیشترین انرژی سلولی ما تولید می شود. هر گونه مشکل در این بخش باعث خستگی، افسردگی و ناتوانی های دیگر که مربوط به کم بودن انرژیست می شود.
3- سیستم ایمنی بدن: مس بخش بسیار مهمی از فرایند درمان زخمهاست. این ماده به عنوان یک سازنده ایمنی خوب عمل میکند و به عنوان درمانی برای کم خونی فعالیت خواهد کرد. همین امر باعث میشود بدن سریعتر و بهتر با بیماریها مبارزه کند. مس یک کو فاکتور در بیشترفرایندهای آنزیمی است که منجر به تسریع فرایند درمان میشود.مطالعات انجام شده نشان میدهد که مس میتواند رشد باکتریها را متوقف کرده یا نابود کند. این ماده همچنین میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و از تلف شدن انرژی مازاد برای مبارزه با عفونتها جلوگیری نماید.
4-سیستم غدد درون ریز، به ویژه تیروئید و غدد آدرنالین: غده تیروئید نسبت به مس بسیار حساس است. بخشی از آن به این دلیل است که تیروئید به آسانی توسط سیستم اعصاب سمپاتیک تحت تاثیر قرار می گیرد. مشکلاتی از قبیل کم کاری یا پرکاری تیروئید رابطه مستقیم با عدم تعادل مس در بدن دارند، بنا به تجربه ما اکثر مشکلات تیروئید با تنظیم سطح مواد معدنی و ایجاد توازن بین آن ها رفع می گردد و نیازی به هورمون درمانی نمی باشد.
5- سیستم تولید مثل: مس ارتباط تنگاتنگی با متابولیزم استروژن دارد و برای باروری زنان و حفظ بارداری مورد نیاز است. عدم تعادل می تواند باعث مشکلات مختلف در ارگان های زنانه و ایجاد ناراحتی هایی از قبیل سندرم قبل از قاعدگی، کیست تخمدان، ناباروری، سقط جنین، اختلالات جنسی و غیره شود. در مردان فلز روی برای تولید اسپرم نیاز است و عدم تعادل مس تاثیر مستقیم بروی عملکرد فلز روی می گذارد و منجر به کاهش میل و توانایی های جنسی در مردان می شود
6-سیستم عصبی: مس محرک تولید انتقال دهنده های عصبی اپی نفرین، دوپامین، نوراپی نفرین و مونو آمینو اکسیداز آنزیمی که برای تولید سروتونین لازم است می باشد. عدم تعادل مس تاثیرات همه جانبی بروی سیستم اعصاب مرکزی می گذارد که به شدت بصورت واکنش های روانی، عاطفی و عصبی همراه است. برخی از علایم آن عبارتند از کاهش قدرت حافظه به خصوص در افراد جوان، افسردگی، اضطراب، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی و دیگر اختلالاتی که در این مقاله مورد بحث قرار می گیرد.
7- مس به عنوان یک آنتی اکسیدان : مس یک آنتی اکسیدان است و رادیکالهای آزاد را نابود میکند که این به بدن کمک میکند تا با رادیکالهای آزاد و آسیبهای آنها مانند پیری زودرس، سرطان، تخریب سلولهای بدن و غیره مقابله کند.
اولین سند پزشکی نوع بشر پاپیروس اسمیت است که بین سال های ۲۶۰۰ تا ۲۲۰۰ پیش از میلاد نوشته شده است. به گواه این اثر، از مس برای ضدعفونی زخم ها و پاکی آب آشامیدنی استفاده می کرده اند. به علاوه یونانی ها، رومی ها و ازتک ها، چینی ها برای درمان اعضای لرزان(احتمالا منظور صرع بوده است)، درمان زخم های سوختگی، بیماری های پوستی مانند جرب، همینطور لک های پوستی روی گردن و گلو درد از مس سود می جستند. در حالیکه در ایران باستان و هند از مس برای عفونت های چشمی، عفونت های پوستی و عفونت دستگاه تناسلی استفاده می شد . گزارش مستندی وجود دارد که سربازان یونانی برای جلوگیری از عفونت زخم، قسمتی از شمشیر برنزی را به درون زخم باز وارد می کردند.
میزان نیاز روزانه بدن به مس | |
از 6-12 ماهگی | 0/7 تا 1 میلی گرم |
از 1-3سالگی | 1 تا 1/5 میلی گرم |
از 4-6سالگی | 1/5 تا 2 میلی گرم |
افراد بالغ | 3 تا 2 میلی گرم |
حال چرا باید از ظروف مسی استفاده کنیم؟
بـا وجود آنکه نیاز بدن به مس در مقایسه با دیگر مواد معدنی کمتر است اما همین میزان کم نیز به طور کامل به آن نمیرسد و متأسفانه بیشتر ما ایرانیها دچار کمبود مس هستیم. به رغم بعضی تبلیغات موجود، رژیمهای غذایی معمولی در تأمین مس مورد نیاز بدن ناتوانند دلیل آن هم بهبود حافظه و عملکرد مغز پس از دریافت مس و نیز کمک ریز مغذی مس به بیماران بیماران قلبی، ریوی در افزایش دمای بدن و در پی دیر شدن وعده غذایی آنهاست.
بیماران قلبی ریوی و مبتلایان به آسم حتی پس از برطرف شدن اصل بیماری بوسیله عمل جراحی یا رفتن به محیط بدون آلودگی هوا ممکن است در پی دیر شدن وعده غذایی دچار کاهش دمای بدن شوند.
یکی دیگر از دلایل ضعف در رژیم غذایی معمولی کم شدن نسبی اشتها پس از وارد کردن ریزمغذی مس به برنامه غذایی است. احتمالاً کمبود مس مغز را وادار میکند دستور پرخوری را به بدن بدهد. این میتواند کمک چشمگیری برای به تعادل رساندن وزن در افراد چاق باشد..